บทที่1 เราจะศึกษาชีววิทยากันอย่างไร

BIOLOGY ชีววิทยา มาจากศัพท์ Bios = ชีวิต Logos = ความคิดและเหตุผล ดังนั้น ชีววิทยาจึงหมายถึงการศึกษา ความคิดของมนุษย์เกี่ยวกับสิ่งมีชีวิต ซึ่งจะช่วยให้เข้าใจปัญหาเกี่ยวกับสิ่งมีชีวิต ทำให้เราสามารถปรับตัวเองให้เข้ากับสิ่งแวดล้อม และดำรงชีวิตอยู่รอดปลอดภัย มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น

การศึกวิทยาศาสตร์ไม่ว่าสาขาใดมีลักษณะคล้ายกัน คือ ประกอบด้วย 

1. ปัญหา เกิดขึ้นเพราะความช่างสังเกต สงสัยและอยากรู้อยากเห็นของมนุษย์ ซึ่งเป็นสิ่งจำเป็นต่อการดำรงชีวิตที่มีคุณภาพ การสังเกตเป็นสิ่งที่สามารถฝึกได้ และถ้าสังเกตสิ่งใดควรทำอย่างละเอียด โดยใช้ประสาทสัมผัสให้มากทางที่สุด 
2. การตั้งสมมุติฐาน (Hypothesis) เป็นการคาดคะเนคำตอบที่น่าจะเป็นไปได้ เพื่อใช้ทำนายเหตุการณ์ที่อาจเกิดขึ้น 
3. การ ตรวจสอบสมมุติฐาน (Experiment) เป็นการทดลองเพื่อรวบรวมข้อมูล (Data) ที่ได้จากการทดลองโดยการทดลองต้องมีการควบคุม การทดลองแบ่งเป็น ชุดทดลอง และชุดควบคุม มีตัวแปรที่ต้องศึกษาแบ่งเป็น

• ตัวแปรอิสระ (ต้น) คือต้นเหตุที่สงสัย เป็นตัวแปรที่การทดลองต้องการดูผล มักมีเพียงตัวเดียว 
• ตัวแปรตาม คือผลที่เกิดจากตัวแปรต้นที่ต้องสังเกตและบันทึกผลเพื่อเก็บข้อมูลไว้ 
• ตัวแปรที่ควบคุม คือสิ่งที่กำหนดให้คงที่ขณะทำการทดลอง ช่วยให้ผลของตัวแปรต้นออกจากผลที่เกิดจากปัจจัยอื่น ทำให้ตัดสินใจได้ง่ายอ่านเพิ่มเติม